Xuất huyết não là gì?
Xuất huyết não là tình trạng chảy máu trong não do vỡ mạch máu, là nguyên nhân gây đột quỵ não. Khi có một mạch máu não bị vỡ, máu tràn vào các nhu mô, hình thành các ổ tụ máu và làm tăng áp lực nội sọ một cách đột ngột. Điều này khiến các tế bào xung quanh bị tổn thương và có thể xuất hiện tình trạng phù não.
Đồng thời, mô não xung quanh khu vực xuất huyết sẽ không nhận đủ lượng máu giàu oxy cần thiết. Tình trạng thiếu oxy này nếu kéo dài từ 3-4 phút sẽ làm cho các tế bào não bị chết vĩnh viễn, không có khả năng phục hồi.
Xuất huyết não là một trong hai nguyên nhân chính gây đột quỵ
Nguyên nhân xuất huyết não
Bệnh nhân xuất huyết não có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân kết hợp tạo nên. Chỉ khi xác định được nguyên nhân thì việc phát hiện, điều trị cũng như ngăn ngừa tái phát xuất huyết não mới được diễn ra tốt nhất. Những nguyên nhân gây bệnh có thể kể đến như:
- Chấn thương sọ não: Phần não bị tác động bởi chấn thương do tai nạn giao thông, té ngã, tai nạn thể thao hoặc do chịu áp lực cao dẫn tới các tổn thương nội sọ, các mạch máu nội sọ gây ra chảy máu.
- Tăng huyết áp: Các tổn thương thành mạch máu do huyết áp tăng cao trong thời gian dài có thể dẫn tới giãn nở hoặc vỡ mạch máu.
- Xơ vữa động mạch: Mỡ máu cao, đặc biệt là cholesterol xấu tạo thành các mảng bám trên thành mạch cũng là nguyên nhân khiến mạch bị tổn thương. Xơ vữa động mạch làm cho mạch máu bị giảm tính đàn hồi và có thể làm vỡ mạch gây xuất huyết khi huyết áp tăng cao.
- Dị dạng động tĩnh mạch não: Xuất huyết não xảy ra ở các trường hợp có cấu trúc bất thường giữa các đoạn nối động mạch và tĩnh mạch có thể cần phẫu thuật loại bỏ.
- Thoái hóa mạch máu não dạng bột: Protein Amyloid tích tụ trong động mạch não dẫn đến thoái hóa mạch máu.
- Khối u não: Khối u não chèn ép, đè lên các mô não và mạch máu gây vỡ và chảy máu.
Xơ vữa động mạch là một trong những nguyên nhân xuất huyết não
>>> Xem thêm: Chấn thương sọ não: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị
Dấu hiệu nhận biết xuất huyết não
Xuất huyết não khởi phát rất đột ngột và dữ dội, có thể sau khi gắng sức về tinh thần và thể chất hoặc trong lúc đang làm việc, hay khi đang sinh hoạt bình thường, thậm chí nó bộc phát ngay cả trong giấc ngủ, khi vừa thức dậy. Một số dấu hiệu để nhận biết xuất huyết não như sau:
- Đột ngột nhức đầu dữ dội, chân tay bủn rủn, ngã chúi xuống một bên hoặc bị tê liệt một cánh tay, một bên chân.
- Không nói được hoặc nói không rõ tiếng, mặt, miệng méo.
- Không nhai được, khó nuốt, dễ sặc khi nuốt…
- Lú lẫn, không tỉnh táo.
- Buồn nôn và nôn mửa
- Thị lực giảm hoặc mất thị lực
- Rối loạn nhịp tim và huyết áp, nhịp thở không đều, cơ thể vã mồ hôi, tiểu tiện không tự chủ.
- Mất ý thức hoặc hôn mê.
Đột ngột đau đầu dữ dội là một trong những dấu hiệu nhận biết xuất huyết não
Xuất huyết não có nguy hiểm không? Biến chứng của xuất huyết não
Nếu không được phát hiện và cứu chữa kịp thời, xuất huyết não có thể để lại rất nhiều biến chứng nguy hiểm thậm chí là tử vong. Theo nhiều thống kê cho thấy, có đến 92% người bệnh gặp biến chứng về vận động và 27% xuất hiện biến chứng nặng ảnh hưởng đến tính mạng. Một số biến chứng xuất huyết não thường gặp nhất bao gồm:
- Liệt nửa người: Đây là di chứng nặng nề nhất mà các bệnh nhân xuất huyết não có thể gặp phải, người bệnh không có khả năng tự chủ cuộc sống, mang gánh nặng đến cho gia đình.
- Chứng rối loạn tâm lý: Do vừa trải qua cú sốc lớn về tinh thần, luôn cảm thấy cô đơn buồn tủi…dẫn tới các rối loạn về mặt tâm lý.
- Rối loạn ngôn ngữ: Khi bị xuất huyết não cơ mặt biến dạng dẫn tới méo miệng, phát âm không tròn vành rõ tiếng, một số âm không thể phát ra được hoặc bị mất nguyên âm cuối. Một số trường hợp nặng, người bệnh gần như mất khả năng ngôn ngữ và chỉ bập bẹ như trẻ đang tập nói.
- Rối loạn nhận thức: Trí nhớ giảm sút, lơ mỡ, lú lẫn, thờ ơ, không thể nhớ được những việc đã xảy ra.
- Không nhai được, khó nuốt, dễ sặc khi nuốt.
- Rối loạn hô hấp: Hụt hơi, tụt lưỡi, sặc tắc đờm... gây ra viêm phổi.
- Tiểu tiện không tự chủ: Đây là biến chứng phổ biến nhất với những bệnh nhân bị xuất huyết não, gây ra nhiều bất tiện trong cuộc sống cho người bệnh.
Ngoài ra người bệnh còn phải đối diện với nguy cơ tái phát bệnh gây ra nhiều hậu quả khác và chi phí điều trị cao gấp nhiều lần.
>>> Xem thêm: Xuất huyết não có nguy hiểm không? Việc dùng thảo dược giúp cải thiện tình trạng ra sao? Xem ngay!
Phương pháp chẩn đoán và điều trị xuất huyết não
Hiện nay, có nhiều phương pháp tiến bộ để chẩn đoán xuất huyết não thay vì chỉ dựa vào triệu chứng như trước đây. Bác sĩ sẽ dựa vào nguyên nhân, vị trí cũng như tình trạng xuất huyết để đưa ra đề xuất điều trị bệnh phù hợp.
Phương pháp chẩn đoán xuất huyết não
Đầu tiên, bác sĩ sẽ xem xét các triệu chứng của người bệnh để đưa ra những đánh giá sơ bộ. Tuy nhiên, một số bệnh nhân không có biểu hiện bất kỳ triệu chứng lâm sàng nào khiến cho việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn. Do đó, để chẩn đoán xuất huyết não và vị trí chảy máu, các bác sĩ sẽ thực hiện một số phương pháp dưới đây:
- Chụp CT hoặc MRI
- Chọc dò tủy sống
- Chụp mạch máu não để xác định mạch máu phình vỡ hoặc xơ vữa, viêm động mạch, khối u, rách nội mạc động mạch, cục máu đông.
- Điện não đồ, chụp X-quang ngực
Bác sĩ có thể chụp CT hoặc MRI để chẩn đoán xuất huyết não
Điều trị xuất huyết não
Khi được điều trị y khoa kịp thời, các tổn thương tế bào não sẽ được hạn chế, khả năng phục hồi sau xuất huyết của người bệnh cũng cao hơn. Điều trị xuất huyết não phụ thuộc vào nguyên nhân, vị trí và mức độ xuất huyết. Bác sĩ có thể yêu cầu tiến hành phẫu thuật để làm giảm phù và ngăn ngừa chảy máu trong một số trường hợp. Dựa vào vị trí các ổ tụ máu hình thành, bác sĩ sẽ phẫu thuật mở sọ hoặc chọc hút theo hướng dẫn của quang tuyến. Một số loại thuốc có thể được chỉ định, gồm thuốc giảm đau, corticoid hoặc thuốc lợi tiểu để làm giảm phù, thuốc chống co giật để kiểm soát các cơn co giật.
Một số trường hợp, bác sĩ sẽ đề nghị làm phẫu thuật nếu:
- Bên trong não có nhiều máu tụ cần phải được dẫn lưu ra ngoài ngay lập tức để giảm bớt áp lực nội sọ.
- Động mạch não bị phình có thể chưa vỡ nhưng cần được can thiệp, gia cố lại thành mạch để ngăn ngừa chảy máu trong tương lai.
- Có động tĩnh mạch dị dạng cần được loại bỏ.
Không phải tất cả các trường hợp xuất huyết não đều cần phẫu thuật. Bác sĩ sẽ xem xét kích thước, nguyên nhân, vị trí xuất huyết, cũng như một vài yếu tố khác trước khi đưa ra lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Xuất huyết não gây đột quỵ não có thể để lại nhiều di chứng và người bệnh sẽ cần phải điều trị lâu dài để khắc phục những tổn thương não này.
Cách phòng ngừa xuất huyết não
Xuất huyết não là một căn bệnh rất nguy hiểm, nó gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và tâm lý, thậm chí là tính mạng người bệnh. Vì vậy, phòng ngừa xuất huyết não từ sớm là vô cùng quan trọng. Một số biện pháp đơn giản và hiệu quả để phòng bệnh như: thực hiện lối sống lành mạnh, kiểm tra sức khỏe định kỳ và sử dụng thảo dược.
Thực hiện lối sống khoa học
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ 1-2 lần/năm, đo huyết áp hàng ngày.
- Người có tiền sử mắc bệnh liên quan đến huyết áp cần kiểm soát điều trị, uống thuốc theo chỉ định bác sĩ, tái khám đúng hẹn. Tuyệt đối không tự ý bỏ thuốc dù cảm thấy cơ thể khỏe mạnh.
- Tránh xa ma túy, tránh lạm dụng rượu bia và các chất kích thích
- Kiểm soát cân nặng, hạn chế để cơ thể rơi vào tình trạng thừa cân, béo phì.
- Rèn luyện thể chất để mạch máu dẻo dai hơn.
- Ăn uống đúng cách, đủ dinh dưỡng. Hạn chế sử dụng các sản phẩm chứa nhiều cholesterol và hạn chế ăn mặn.
Kiểm soát tốt huyết áp giúp giảm nguy cơ xuất huyết não
Sử dụng thảo dược phòng ngừa và hỗ trợ giảm biến chứng xuất huyết não
Bên cạnh việc duy trì lối sống khoa học, việc sử dụng các thảo dược cũng là một biện pháp hiệu quả để phòng ngừa và hỗ trợ giảm biến chứng xuất huyết não.
Theo nghiên cứu tại Pháp năm 2021 được thực hiện bởi N Callizot và cộng sự đã cho thấy hoạt chất huperzine A có trong cây thạch tùng răng có hiệu quả cao trong việc làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên của não bộ, ngăn ngừa hình thành các gốc tự do. Ngoài ra huperzine A được ghi nhận giúp cải thiện chức năng não bộ, phục hồi di chứng não sau đột quỵ do xuất huyết não.
Thạch tùng răng có hiệu quả trong phòng ngừa và hỗ trợ giảm biến chứng xuất huyết não
Khi kết hợp thạch tùng răng với đinh lăng và cao natto giúp tăng cường tuần hoàn máu lên não, giảm hình thành cục máu đông, tăng độ bền thành mạch. Từ đó, giúp phòng ngừa và giảm biến chứng xuất huyết não cũng như giảm nguy cơ tái phát bệnh về sau.
Xuất huyết não có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý người bệnh. Do đó, việc bổ sung kiến thức về bệnh là cách đơn giản để giúp phòng ngừa hiệu quả. Nếu còn thắc mắc về xuất huyết não, hãy để lại lời nhắn, đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẽ liên hệ để giải đáp ngay.
